Bundel gedichten in Limburgs dialect
26 oktober 2014 was de presentatie van de gedichtenbundel ‘Portrètte en aander oengemaoëk. Gediechte ien ’t Eèsjdes van d’n Hook’ (Portetten en ander ongemak. Gedichten in het Eijsdens van ‘De Hoek’) van Victor Spauwen.
Mensen, het dorp en de Bronk. De dood, het geloof en de liefde. Daarover gaan de gedichten die hij schreef in de taal die hij leerde toen hij opgroeide in ‘D’n Hook’ in Eijsden. De bekende Limburgse kunstenaar Sjef Hutschemakers maakte bij de 37 gedichten 12 prachtige tekeningen. In het boek zijn ook Nederlandse hertalingen opgenomen.
De bundel is o.m. verkrijgbaar bij de auteur (043 6016494 vicsp@live.nl) voor €17,- ; ook nog de CD met opnamen van de door de auteur ingesproken gedichten in het dialect: € 4,-.
Viering 30 jaar IoLvV
De stichting In onsen Lande van Valckenborgh vierde in oktober 2014 haar dertigjarig bestaan met een aantal activiteiten. Deze hadden mede ten doel het publiek in en rond Valkenburg beter bekend te maken met het werk van de stichting. Hieronder verslag van een en ander. (Foto’s Jos Schols en Victor Spauwen)
Expositie vrijdag 10 en zaterdag 11 oktober.
Een schitterende en unieke locatie voor deze tentoonstelling is gevonden in De Oude Molen aan de St.Pieterstraat (Valkenburg-centrum).
Op vrijdag 10 oktober zijn vertegenwoordigers van culturele en historische organisaties uit Valkenburg en omgeving uitgenodigd. Een feestelijke en sfeervolle opening van de expositie als eerste jubileumactiviteit.
Molenaar Hans Camp heet de gasten welkom in zijn molen.
Paul Janssen, voorzitter IoLvV, vertelt over 30 jaar geschiedenis en huidige werk van de stichting.
Remy Meijers, wethouder van de gemeente Valkenburg aan de Geul, spreekt zijn waardering uit voor het werk van de stichting. Ook hij heeft een aandachtig gehoor.
Een toast op de jarige stichting !
Expositie met twee grote thema’s, de specialiteiten van Hub Pisters en Frans Pluijmaekers:
Vitrines met artefacten, foto’s en een film geven een indruk van de prehistorie van Valkenburg.
Heel veel prentjes van Frans Pluijmaekers. Life en op video geeft hij toelichting.
Frans Pluijmaekers wordt verrast met een boeket, maar ook daarmee blijft hij uitleg geven …
Ook anderen vestigen de aandacht op allerlei bijzonderheden van de prentjes …
En natuurlijk worden onder het genot van een drankje en hapje contacten gelegd en hernieuwd.
LEZINGEN met thema’s uit de geschiedenis van de Landen van Valkenburg.
Hiervan zijn geen foto’s beschikbaar, maar uit die drie rijke verhalen, alle met veel beelden in een powerpointpresentatie, worden hier enkele opvallende punten aangehaald. Na alle lezingen toonden de toehoorders zich zeer tevreden.
Woensdagavond 15 oktober gaf archivaris en jurist Hans van Hall in Grand Hotel Voncken de lezing: Stadswording in Limburg. Een onderzoek naar het stadje Eijsden, een model voor Valkenburg?
Hij beschreef in een zorgvuldig en systematisch verhaal de vele factoren die meebepalen wat we een ‘stad’ noemen en zette de complexe processen uiteen die in de Middeleeuwen leidden tot het ontstaan van verschillende typen van steden. Naar voren kwam onder meer hoe het verlenen van stadsrechten een middel was voor landsvorsten om hun invloedssfeer te verdedigen en uit te breiden. Saillant voorbeeld: het stadje St.Pieter, nu een wijk van Maastricht, in de Middeleeuwen van gehucht tot stad gemaakt door de bisschop van Luik, om tegenwicht te bieden aan zijn concurrent de hertog van Brabant, die van de keizer meer zeggenschap kreeg in Maastricht. Van Hall merkte op dat over Valkenburg zeker nog het nodige materiaal in archieven (b.v. in Brussel) te vinden is dat ons veel kan leren over het ontstaan en de ontwikkeling van de stad Valkenburg. Hij maakte zijn geboeide toehoorders en vragenstellers vriendelijk en overtuigend duidelijk dat nog meer wetenschappelijk onderzoek naar die stadswording de moeite zeker zal lonen.
Hans van Hall promoveerde in 2011 op ‘Eijsden, een vrijheid met Luikse stadsrechten. Een rechtshistorische schets van de ontwikkeling van een Minderstadt tussen Maas en Rijn (ca. 1300- ca. 1550)' (Maaslandse Monografieën 74, Hilversum, verloren, 2011, ISBN 978-90-8704-245-5)
Op woensdag 22 oktober 2014 vertelde onderzoeker en ervaren docent Guus Janssen in Grand Hotel Monopole over:
Kerkvisitaties in het oude bisdom Roermond. De visitatiepraktijk beschreven en geïllustreerd met voorbeelden uit het dekenaat Valkenburg.
Met veel (voor)beelden liet hij zien hoe de bisschoppen van het bisdom Roermond, nieuw gesticht na het concilie van Trente, de richtlijnen van dit concilie navolgden door (onder meer) hun veelvuldige ‘inspectie’ bezoeken aan de parochies in hun diocees. De Contrareformatie kreeg in grote delen van Limburg daardoor een andere invulling dan in het bisdom Luik, waar de kerkvorst nog lang ook wereldlijk heerser bleef, en waar die richtlijnen veelal minder strikt gevolgd werden. De grenzen van beide bisdommen doorkruisten echter grote delen van het huidige Limburg, waardoor de praktijken hier verschilden van wat een kilometer verder gangbaar was. Janssen vertelde met smaak en verwees voor nog meer voorbeelden, maar ook voor verder lokaal en regionaal onderzoek naar de visitatieverslagen die door hem en anderen toegankelijk zijn gemaakt voor iedereen - en naar het archief in Luik. In gesprek met zijn toehoorders kwam tenslotte het voor velen verrassende verhaal over de plichten voor onderhoud van het kerkgebouw, dat vanouds verdeeld was over priester (koor), bouwheer (middenschip), parochianen (zijbeuken), wereldlijk bestuurder (toren).
Guus Janssen, classicus, historicus, publiceerde talloze artikelen o.m. over de historie van deze regio,
Zie ook http://www.bisdom-roermond.nl/project-kerkvisitaties-in-eerste-bisdom-roermond
Woensdagavond 29 oktober in Grand Café Hotel Huis ter Geul vertelde Lou Heynens, adelsdeskundige en kunstenaar, met een overvloed aan beelden over
Ridderschap, heerlijkheden en huizen van adel in het Land van Valkenburg.
Hij maakte voor zijn publiek (meer dan 40 mensen) duidelijk dat Zuid Limburg een geliefde vestigingsplaats was voor veel adel die tot de Europese elite gerekend moet worden. Zij hadden er wel 90 kastelen; een aantal helaas verdwenen, maar ook nog veel bestaande juweeltjes van bouwkunst met interieurs die menige kunstschat herbergen. Hij liet dit zien met veel schitterende afbeeldingen. Naast de kastelen (binnen- en buitenkant) en hun parken kwamen de adellijke families veelvuldig in beeld: schilderijen, portretten, wapens, kwartierstaten. Vanouds was de adel de ruggengraat van het landsbestuur, in onze streken zo goed als overal in Europa. Dat het belang van de hier wonende adel niet beperkt was tot Limburg, werd geïllustreerd met verhalen en beelden van onder meer stadspaleizen in Aken en veldheren die in voorbije eeuwen in Europese oorlogen een belangrijke rol speelden. De toelichting die Heynens gaf bij de beelden en de anekdotes die hij vertelde riepen bij de toehoorders een levendig beeld op van het belang en de grootsheid van de adel in onze streken.
Lou Heynens adelsdeskundige, kunstenaar, publicist van o.a. het standaardwerk Adel in ‘Limburg’ of de Limburgse adel. Geschiedenis en Repertorium 1590-1990 (Maastricht 2008).
VUURSTEEN uit MERGEL
Introductie en bezoek vuursteenmijnen Valkenburg
door
Stichting In Onsen Lande van Valckenborgh in samenwerking met Museum Land van Valkenburg
Klik op nevenstaande afbeelding om het affiche te openen.
Opnieuw vragen bij de Däölkesberg. De resultaten van het onderzoek van 2009 gezien in een ander licht.
Lees op deze pagina: ‘De Däölkesberg bij Valkenburg aan de Geul. Een prehistorische schuilplaats onder een overhangende kalksteenwand?’
In 2014 is het 30 jaar geleden dat de stichting In onsen Lande van Valckenborgh is opgericht.
Dit jubileum zal op diverse manieren gevierd worden, met bijzondere lezingen en andere evenementen.
JUBILEUM ACTIVITEITEN
Vrijdag 10 en zaterdag 11 oktober 2014 in de ‘Oude Molen’ Sint Pieterstraat 4 Valkenburg aan de Geul
EXPOSITIE
uit de collecties van Hub Pisters (archeologie Valkenburg en omgeving) en Frans Pluijmaekers (prenten uit de Rooms Katholieke cultuur)
Vrije toegang. Ook de molen kan deze dagen bezichtigd worden.
Meer informatie m.b.t. deze mensen en hun collecties op deze site onder ‘IoLvV : wie’, ‘Archeologie’, ‘Vuursteenmijntjes’, ‘Cultuurhistorie’ en ’Publicaties’. Voor de plek van deze tentoonstelling: http://www.deoudemolenvalkenburg.nl/
Op drie woensdagavonden volgend op deze expositie organiseert IoLvV
LEZINGEN
door deskundigen die aspecten van de geschiedenis van de ‘Landen van Valkenburg’ zullen belichten. Vrij toegankelijk voor alle belangstellenden.
15 oktober 2014 Hans van Hall over middeleeuwse steden en stadjes in Limburg
22 oktober 2014 Guus Janssen over Kerkvisitaties in de Lande van Valkenborgh
29 oktober 2014 Lou Heynens (thema nog te bepalen)
Binnenkort meer informatie over deze lezingen.
RONDLEIDINGEN IN 2014
In 2014 evenals in voorgaande jaren weer lezingen met Powerpoint en bezichtiging van archeologisch bezienswaardigheden in Valkenburg, zoals het Rijksmonument Vuursteenmijntjes aan de Plenkertstraat en de Däölkesberg. Voor Valkenburgers, toeristen, schooljeugd en ieder die interesse heeft.
In de zomervakantie viermaal ‘Vuursteen uit mergel’,
in de herfstvakantie twee maal, Binnenkort meer info over data en tijden in de zomervakantie.
In de herfstvakantie, in het kader van ‘Oktober Mergelmaand ’ in samenwerking met Museum Land van Valkenburg:
‘Vuursteen uit mergel’
Introductie en bezoek vuursteenmijnen in Valkenburg
donderdag 16 oktober 2013 en donderdag 23 oktober 2013
14.00 - 15.00 u. presentatie in museum
15.00 - 15.45 u. met gids wandeling naar en bezichtiging van het Rijksmonument Vuursteenmijntjes aan de Plenkertstraat.
http://www.iolvv.nl/ http://www.museumlandvanvalkenburg.nl/
Deelname € 6,- p.p. (museumjaarkaart e.d. geldig)
Aanmelden a.u.b.: info@iolvv.nl of tel. 043 6016494, of bij
Museum Land van Valkenburg
Grotestraat Centrum 31, Valkenburg
Tel.: 043-6016394
E-mail: info@museumlandvanvalkenburg.nl
N.B.
Als u met een groep belangstellenden bent kunt u via info@iolvv.nl of tel.043 6016494 vragen om een aparte presentatie/rondleiding !