Lezing Woensdag 15 oktober 2014 | 19.30 u.

Locatie: Grand Hotel Voncken
Vrije toegang. Gelieve aan te melden via onderstaand formulier of via info@iolvv.nl

HANS VAN HALL

vgl. http://www.rhcl.nL

STADSWORDING IN LIMBURG.
EEN ONDERZOEK NAAR HET STADJE EIJSDEN, EEN MODEL VOOR VALKENBURG?

Hans van Hall (1949) was tot eind vorig jaar als archivaris verbonden aan het Regionaal Historisch Centrum Limburg en het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg, beide in Maastricht. In 2011 promoveerde hij aan de Universiteit Maastricht op een rechtshistorische studie naar de ontwikkeling van Eijsden in de periode 1300-1550. Was Eijsden in de uiterste zuidwesthoek van de Nederlandse provincie Limburg een stad, een dorp of geen van beide? Dat is de vraag die centraal stond in het onderzoek. Op basis van rechtsregels en rechtspraktijk, in combinatie met ruimtelijke, demografische en sociaaleconomische aspecten, kwam Hans van Hall tot de slotsom dat Eijsden in het bestudeerde tijdvak als een stadje kan worden beschouwd. Het blijkt om een bijzonder type te gaan: een zogenaamde  Minderstadt.

Op woensdag 15 oktober aanstaande licht hij in Valkenburg voor de stichting ‘in onsen Lande van Valckenborgh’ zijn onderzoek met behulp van veel beeldmateriaal toe. Hij gaat in op wat stedelijke kenmerken zijn. De ontwikkeling van de middeleeuwse stad verliep over een lange periode en volgens een wisselend patroon. Welke verschijningsvormen kent de middeleeuwse stad? Welke voorbeelden zijn daarvan in Limburg te vinden? Wat is een Minderstadt?
Hij doet in het bijzonder uit de doeken hoe de stedelijke kenmerken van Eijsden konden worden ontrafeld en wat tot de conclusie leidt dat hier een Minderstadt tot ontwikkeling is gekomen. Welke bronnen waren beschikbaar? Hoe kan bijvoorbeeld een sanctie bedoeld om scheldende vrouwen te straffen, die erin bestond kilometerslang zware stenen te dragen onder begeleiding van een joelende menigte, ons helpen de omvang van een stad te bepalen?   
Het onderzoek biedt misschien ook mogelijkheden om een beter inzicht in stedelijke nederzettingen elders te verkrijgen. Is de methodiek is ook geschikt voor andere plaatsen in Limburg? Brengt de manier van onderzoek ons ook meer kennis over de stadswording van Valkenburg?
Aan de hand van literatuur zal geprobeerd worden ook een tipje van de sluier op te lichten over het type stad dat Valkenburg vertegenwoordigt.